أصول تأویل آیات الذکر الحکیم عند الفیض الکاشانی ونقدها
نویسندگان
چکیده
استحوذ ادراک المعانی الباطنیه للقران الکریم الی جانب المعانی الظاهریه، او بتعبیر آخر النزوع نحو التأویل مشفوعاً بالتفسیر، استحوذ علی اهتمام المعنیین منذ القدم، وفی هذا الخضم یُعدّ الفیض الکاشانی من جمله المفسرین الذین اتجهوا اتجاهاً باطنیاً نحو تفسیر آیات الذکر الحکیم منطلقاً فی ذلک من خلفیاته العرفانیه وروایات ائمه أهل البیت (ع)، معتقداً ان التأویل أبعد من مدلول اللفظ وهو یتجلی فی المعانی الحقیقیه وروح الالفاظ وباطنها، ولایتسنی معرفه ذلک الا بالرجوع الی عالم المعنی وفتح أبواب الملکوت. ویمکن أن نلاحظ تأثیر هذه النظره علی بعض المفسرین أمثال العلامه الطباطبائی الذی شیّد صرحاً شامخاً لمااختاره الفیض من حقیقه التأویل. وکان هذا المفسر الکبیر یعتقد - من خلال رؤیته التاویلیه واحاطته بالآیات التی نزلت فی حق أهل البیت (ع) وایمانه بقاعده الجری والتطبیق - أن أحکام آیات الذکر الحکیم لاتختص بزمان دون زمان بل تعم الأزمنه کافه وسائر الموارد المشابهه التی تتفق مع شأن النزول . ان تقییم ومناقشه هذا التأویل رهن بفک رموزه ومناقشه الاصول التی اعتمد علیها الفیض الکاشانی ونقدها.
منابع مشابه
تأویل آیات قرآن در تمهیدات
تمهیدات نوشتة عینالقضات همدانی سرشار از آیاتی قرآنی است که تعدادی از این آیات مکرراً در جایگاه استشهاد قرار گرفتهاند. عینالقضات به دلیل انس با قرآن و تأمل ژرف و عمیق در معانی آن، در مواردی تأویلهای خلاقانه و منحصر به فردی از آیات قرآن داشته است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که شیوههای تأویل آیات قرآن در تمهیدات چگونه است. پس از بررسی این نتیجه حاصل شد که ...
متن کاملهرمنوتیک و تأویل آیات قرآن کریم
هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متن، از زمان سقراط و افلاطون و به قولی پیشتر از آنان، دستمایهی دانشمندان و فرزانگان بوده است. در کُل، در آثار یونانی، کُتُب و رسالههایی از بزرگانی چون افلاطون و ارسطو در این زمینه موجود است. هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متون مقدّس دینی از زمان قدّیس آگوستین (سدهی پنجم میلادی) تا زمان شلایر ماخر (سدهی هجدهم میلادی) به واسطهی عالمان دینی آیین مسیح در راستای فهم...
متن کاملهرمنوتیک و تأویل آیات قرآن کریم
هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متن، از زمان سقراط و افلاطون و به قولی پیشتر از آنان، دست مایه ی دانشمندان و فرزانگان بوده است. در کُل، در آثار یونانی، کُتُب و رساله هایی از بزرگانی چون افلاطون و ارسطو در این زمینه موجود است. هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متون مقدّس دینی از زمان قدّیس آگوستین (سده ی پنجم میلادی) تا زمان شلایر ماخر (سده ی هجدهم میلادی) به واسطه ی عالمان دینی آیین مسیح در راستای فهم...
متن کاملنقد و بررسی مبانی فیض کاشانی در تأویل آیات قرآن
از دیرباز درک معانی باطنی قرآن در کنار معانی ظاهری و به تعبیری گرایش به تأویل همراه تفسیر، در کانون توجه اندیشمندان این حوزه قرار داشته است. در این میدان فیض کاشانی با اندوختههای فلسفی ـ عرفانی از یک سو و بهرههای قرآنی ـ حدیثی از سوی دیگر، تفسیر روایی خود را بر اساس تأویل باطنی آیات سامان داده است. وی تأویل را فراتر از مدلول لفظ و به مثابه معانی حقیقی و روح و باطن الفاظ میداند. تأویلات فی...
متن کاملتأویل اشراقی سهروردی از آیات پیرامون حقیقت نفس
در میان فلاسفۀ مسلمان سهروردی نخستین فیلسوف مسلمان است که با تسلط بینظیر به آیات نورانی قرآن بسیاری از مباحث حِکمی و فلسفی را با استناد به آیات قرآنی طرح نموده است و همچنین، به تأویل آیات بر اساس مبانی حکِمی و فلسفی میپردازد. نظریۀ تأویل سهروردی مبتنی بر نظریۀ شهود و جایگاه حکیم متأله در معرفتشناسی و عالم مثال در جهانشناسی اشراقی است و زبان رمز حاکی از آن هست. هدف این پژوهش ارائۀ تأویلات اشرا...
متن کاملشیوههای تفسیر و تأویل آیات قرآن در معارف بهاء ولد
کتاب معارف بهاء ولد دربرگیرنده آیات فراوانی است که وی در فصول گوناگون کتاب به تفسیر و تأویل آنها پرداخته است. در این مقاله، پس از مقدّمهای درباره تفسیر و تأویل، به رویکردهای تفسیری و تأویلی معارف به قرآن کریم میپردازیم. به این منظور، خاستگاه کلامی این رویکردها و شیوههای تفسیر و تأویل نزد بهاء ولد، همچنین شرایط آن از نگاه وی، به همراه بعضی از نکتههای انتقادی مطرح شده است.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الإنسانیةناشر: جامعة تربیت مدرس
ISSN 1735-5052
دوره 15
شماره 4 1970
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023